Afbeelding tegoed: Westend61 / Westend61 / GettyImages
Menigten staren met verbazing naar de flexibiliteit van circusartiesten. Maar wat een geschenk lijkt, kan ook een vloek zijn. Mensen met hypermobiele gewrichten ervaren vaak disfunctie en pijn. Het kiezen van de juiste oefeningen – en het vermijden van de verkeerde – kan u helpen deze uitdagende aandoening te beheersen.
Lees verder: Flexibiliteitsproblemen van kinderen
Meer informatie over de prevalentie van hypermobiliteit
Epidemiologen geven uiteenlopende cijfers voor de prevalentie van hypermobiliteit. Schattingen variëren van 2 procent tot 57 procent van de mensen, volgens een paper uit 2015 in Journal of Pain Research. Deze aantallen zijn meestal afhankelijk van de gekozen populatie.
Een rapport uit 2015 in Clinical Rheumatology keek naar de prevalentie van hypermobiliteit bij studenten. De onderzoekers gebruikten een strikte reeks criteria voor de diagnose van gegeneraliseerde hypermobiliteitsstoornis. Ongeveer 26 procent van de studenten voldeed aan deze criteria.
Geslacht speelt een rol bij hypermobiliteit. In het rapport van 2015 had ongeveer 37 procent van de vrouwen en 13 procent van de geteste mannen hypermobiele gewrichten. Gezonde vrouwen vertonen ook meer flexibiliteit dan mannen, volgens een artikel uit 2017 in PM & R.
Leeftijd lijkt deze cijfers niet te beïnvloeden. Zo vertoont bijvoorbeeld ongeveer 7 procent van de kinderen en 7 procent van de ouderen hypermobiliteit. Genetische factoren, lijken echter bijzonder relevant. Meer dan 90 procent van de kinderen met een genetische aanleg voor hypermobiliteit vertoont uiteindelijk de aandoening.
Bepaalde activiteiten worden ook geassocieerd met hypermobiliteit. Muzikanten hebben bijvoorbeeld vaak hypermobiele vingers. Een artikel uit 2017 in BMC-musculoskeletale aandoeningen merkte ook de hoge prevalentie van hypermobiliteit op bij gymnasten, zwemmers en dansers. Een paper uit 2013 in Clinical Rheumatology suggereerde dat hypermobiliteit leidt tot meer succes bij dergelijke activiteiten.
Ken de tekenen van hypermobiliteit
Sommige genetische aandoeningen maken u vatbaar voor hypermobiele gewrichten. Mensen met collageenweefselaandoeningen zoals het Ehlers-Danlos-syndroom hebben bijvoorbeeld doorgaans hypermobiliteit als een van de vele symptomen.
Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg moeten mensen met hypermobiliteit aanmoedigen om medische hulp in te roepen. Een snel besef van een onderliggende genetische aandoening kan u helpen beginnen met het zoeken naar evidence-based zorg. Hiermee kunt u de mogelijk dodelijke gevolgen van deze genetische aandoeningen voorkomen.
Pas op voor de symptomen van hypermobiliteit
Mensen met hypermobiele gewrichten kunnen hun gewrichten meestal buiten het normale bereik bewegen. Toch moet een professional deze ongebruikelijke flexibiliteit documenteren en vergelijken met gevestigde normen. Buigzaam zijn kan gevolgen hebben zoals spierpijn, blauwe plekken, vermoeidheid en blessures. Hypermobiele mensen lijken ook risico te lopen op gastro-intestinale problemen, en diagnostische tests kunnen tekenen van laesies van de witte stof aantonen.
Hypermobiliteit kan van invloed zijn op uw mentale gezondheid ook. Volgens een artikel uit 2015 in Advances in Psychosomatic Medicine bestaat er een sterke correlatie tussen gewrichtslaxiteit en angst. Deze relatie kan ertoe leiden dat hypermobiele mensen overdreven reageren op frustrerende en trieste situaties.
Lees verder: Wat veroorzaakt striae op de benen?
KnowHypermobility’s behandelingen
De meeste mensen met de diagnose hypermobiliteit ontvangen advies van een fysiotherapeut, volgens een rapport uit 2016 op de IFOMPT-conferentie. Deze beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg bevelen doorgaans hypermobiliteitsoefeningen aan, en de meeste patiënten zien de therapeutische waarde van deze benadering. Toch moeten de patiënten substantiële belemmeringen zoals vermoeidheid en pijn overwinnen. Ze hebben ook een redelijke angst voor verwondingen.
Doe gesloten kettingoefeningen
Een artikel uit 2017 in het Journal of Education, Health and Sport aanbevolen stabilisatie-oefeningen voor mensen met hypermobiliteit. Deze bewegingen zijn afhankelijk van gesloten kinetische kettingoefeningen, die het spierbewustzijn vergroten en veel gewrichten trainen. Voorbeelden zijn power squats en roeien. Een paper uit 2016 in Senses and Sciences onderzocht de impact van oefeningen met gesloten kettingen bij patiënten met hypermobiliteit.
In één onderzoek deden de deelnemers acht weken training voor hypermobiliteit. De onderzoekers verhoogden geleidelijk de intensiteit van de gesloten kettingoefeningen tijdens het experiment. Vergeleken met de baseline vertoonden de proefpersonen dramatische verbeteringen in proprioceptie, kracht en vaardigheid.
Doe Muldowny-oefeningen
Kevin Muldowny heeft het eerste programma speciaal voor hypermobiele patiënten ontwikkeld. Een rapport uit 2018 in het Journal of Novel Therapeutics beschreef de twee fasen van dit programma. Fase één richt zich op a geleidelijke versterking van de spieren rondom alle gewrichten, met weerstandsoefening. Fase twee functies werp- en draaibewegingen en balansuitdagingen.
Het programma begint in de kliniek en gaat door bij de cliënt thuis. Het vereist drie keer per week ongeveer een uur beweging. Een eerste test toonde een dramatische verbetering van de klantfunctie binnen een jaar.
Doe weerstandsoefeningen
De langwerpige bindweefsels die worden aangetroffen bij hypermobiele mensen kunnen ze in gevaar brengen voor letsel, volgens een paper uit 2017 van Winthrop University. Weerstandsoefeningen zoals gewichtheffen moet het bindweefsel versterken en dit risico verlagen.
Een proefschrift uit 2015 van de universiteit van Auckland testte deze hypothese bij adolescente dansers met verbeterde flexibiliteit. Deelnemers deden negen weken intensief gewichtheffen. Ze meldden zich twee keer per week bij de sportschool. Vergeleken met de controlegroep kregen de meisjes in de behandelgroep aan het einde van de studie veel kracht. De interventie verbeterde ook hun dansvermogen en hun technische vaardigheid en er werden geen blessures gemeld.
Lees verder: Oefeningen voor hypermobiele knieën
DoPosture-oefeningen
Mensen met hypermobiele gewrichten hebben meestal houdingsproblemen, volgens een rapport uit 2013 in het tijdschrift Research in Developmental Disabilities. In feite komt een slechte houding vaak voor, zelfs bij hypermobiele mensen zonder een genetische aandoening. Een studie gerapporteerd in een paper uit 2017 in Rheumatology International testte het effect van een lumbale spinale stabilisatie-oefening programma over houding bij hypermobiliteit.
Op het programma stonden oefenballen en elastische banden. Het ging van statische training naar dynamische training en vervolgens naar functionele training. Deelnemers trainden acht weken driemaal per week. Vergeleken met de controles vertoonden de vrouwen in het stabiliteitsprogramma een verbeterde houding. De behandeling verhoogde ook hun spieruithoudingsvermogen en verminderde hun pijn.
KnowHypermobility’s beperkingen
Oefening biedt veel voordelen voor de gezondheid, waaronder een toename van de hartgezondheid en een afname van het ziekterisico. Hypermobiele mensen ervaren echter vaak gewrichtsdislocaties tijdens de training. Daarom is het belangrijk dat ze met een professionele zorgverlener werken aan de juiste techniek. Personal trainers zullen mensen met hypermobiliteit ook ontmoedigen om bepaalde oefeningen te doen.
Doe geen open kettingoefeningen
Een rapport uit 2016 in Trends in Sportwetenschappen keek naar gezamenlijke mobiliteit bij atleten op het water. Uit de resultaten bleek dat roeiers minder beweeglijke gewrichten hadden dan zwemmers. De roeiers hadden ook minder blessures en minder pijn. De auteur schreef deze bevinding toe aan de open kinetische ketting van zwemmen.
Open kinetische kettingoefeningen isoleren de gewrichten en geven je geen basis van ondersteuning. Voorbeelden zijn bankdrukken en zwemmen. Open kettingoefeningen produceren meer snijkracht in het gewricht, volgens een paper van de University of Southern Maine. Hypermobiele mensen kunnen deze grote schuifkrachten vermijden door oefeningen met een gesloten ketting te doen.
Blijf weg van teamsporten
Een artikel uit 2017 in Sportgeneeskunde beschreef de uitdagingen van traditionele sporten zoals basketbal, hockey en voetbal op je lichaam. De atleten in deze sporten veranderen honderden keren van richting of snelheid tijdens een typisch spel. Deze wijzigingen zijn aangebracht extreme stress op uw gewrichten, volgens een onderzoek uit 2016 in het International Journal of Sports Physical Therapy.
Hypermobiele atleten hebben meer kans op gewrichtsdislocatie tijdens deelname aan teamsporten, volgens een paper uit 2018 in BMJ Open Sport and Exercise Medicine. Ze hebben ook meer tijd nodig om te herstellen. Een studie uit 2013 in het British Journal of Sports Medicine vond een vergelijkbare neiging bij atleten die deelnemen aan contactsporten.
Doe bepaalde strekkingen niet
Atleten profiteren van hypermobiliteit – tot op zekere hoogte. Dansers vertonen de neiging om hypermobiliteit te vertonen bij verschillende gewrichten, volgens de recensie uit 2016 in Sports Medicine. Met een gebogen rug, enkel- en heupgewricht kunnen ze esthetische poses creëren. Er is echter geen concurrentievoordeel om de flexibiliteit van uw elleboog, knie en pols te vergroten.
Hypermobiele mensen moeten leren hun bewegingsbereik beperken in deze gewrichten – niet uitbreiden. Daarom moeten mensen met hypermobiele gewrichten rekoefeningen vermijden die hun elleboog-, knie- en polsgewrichten trainen. Ze moeten zich in plaats daarvan richten op het verkrijgen van gezamenlijk bewustzijn.